We willen in Nederland jaarlijks zo’n 30.000 nieuwe sociale huurwoningen. Die moeten komen te staan in inclusieve, gedifferentieerde wijken. In dat soort wijken staan woningen voor elke portemonnee en zijn er voldoende laagdrempelige voorzieningen om elkaar als bewoners onderling te ontmoeten. Een flinke uitdaging, die corporaties alleen samen met toegewijde ontwikkelaars kunnen oppakken én in nauwe samenwerking met gemeenten.
Ook voor Havensteder is strategische, maatschappelijk gedreven gebiedsontwikkeling de komende jaren een belangrijk speerpunt. Een aanzienlijk deel van de nieuwbouw wordt in de bestaande stad gerealiseerd en vaak op locaties waar woningcorporaties woningen bezitten. Daarmee zijn corporaties een natuurlijke partij in deze gebiedsontwikkelingen. Het heeft onze voorkeur te verdichten en daarbij extra sociale huurwoningen toe te voegen.
Samenwerking corporaties en ontwikkelaars
NEPROM en Aedes maken zich op verschillende manieren hard voor het actief stimuleren en verbeteren van samenwerking tussen corporaties en ontwikkelaars. In heel Nederland hebben partijen de krachten gebundeld, maar dat is nog niet de standaard. Er is ruimte voor verbetering en wat helpt is beter inzicht in elkaars bedrijfsvoering en belangen.
De twee organisaties stelden in 2024 samen met corporaties en ontwikkelaars principes op voor succesvolle samenwerking. Die luiden als volgt:
- We stellen de opgave centraal.
- We zetten in op het vertrouwen én kennen van elkaar.
- Bij elke langjarige samenwerking is 30% sociaal het uitgangspunt.
- We werken aan een gezamenlijk gebiedsbod richting gemeenten en/of het Rijk.
- We werken met kritisch vertrouwen samen en passen kwaliteitschecks toe in onze contracten.
- We werken transparant samen, door aan de voorkant inzicht te bieden in elkaars financiële principes en rekenmethodieken.
Visie Havensteder
Van belang is dat huurders onderdeel zijn van de gebiedsontwikkeling en dat zij aan de voorkant van een ontwikkeling betrokken zijn. We tekenden in dat kader ook het stedelijk sociaal statuut Rotterdam.
Het Stedelijk Sociaal Statuut Rotterdam is een overeenkomst tussen de gemeente Rotterdam, woningcorporaties en huurdersorganisaties die helder maakt hoe er samen wordt gewerkt bij sloop- en renovatieprojecten in de stad. Het statuut beschrijft de rechten, plichten en rollen van alle betrokken partijen, inclusief bewoners, en legt vast hoe bewoners betrokken worden en ondersteund kunnen worden tijdens deze projecten.
Natuurlijk onderschrijven wij als Havensteder de zes principes die door NEPROM en Aedes zijn ontwikkeld. In het verlengde daarvan hebben wij gekeken hoe wij de komende jaren zelf invulling geven aan de complexe opgaven van maatschappelijk gedreven gebiedsontwikkeling.
Wij voegen daar vanuit onze visie graag extra laagje aan toe. Zo is een fundamenteel uitgangspunt dat wij inzetten op langjarige strategische samenwerking met partijen die qua missie en visie en in termen van bedrijfsvoering goed bij ons passen.
Wij werken in het kader van gebiedsontwikkeling met selectiecriteria, die ons helpen dergelijke partijen te identificeren. We kijken naar:
Kennis en expertise
Hierbij toetsen wij of een partij voldoende kennis heeft over integrale gebiedsontwikkeling. De opgaven waar wij voor staan gaan over veel meer dan ‘stenen stapelen’ en wij vinden het fundamenteel dat dit uitgangspunt door alle partijen met wie wij werken wordt (uit)gedragen.
Een goed functionerende leefomgeving is essentieel om prettig te kunnen wonen en leven. Dus bij het vormgeven van een gebiedsontwikkeling spelen afwegingen tussen fysieke, sociale, economische interventies een belangrijke rol.
Capaciteit
Hierbij stellen wij de vraag of een partij in staat is extra capaciteit te leveren in de vorm van een flexibele schil. Zeker in de fase van conceptontwikkeling aan de voorkant blijkt in de praktijk dat wij die extra capaciteit vaak nodig hebben.
Grondposities
Wij hechten eraan dat een ontwikkelaar interessante grondposities in een gebied heeft. Natuurlijk kijken we daarbij ook hoe die zich verhouden tot onze eigen posities.
Trackrecord
Wij vinden het essentieel dat een ontwikkelaar een trackrecord heeft op strategische thema’s als circulariteit, verduurzaming en sociale duurzaamheid.
Financiële gezondheid
Zeker onder de huidige economische omstandigheden is een belangrijke vraag of een ontwikkelaar met wie wij de krachten bundelen risicodragend kan acteren in de gebiedsontwikkeling. Is er bovendien voldoende financiële ruimte om dat langjarig te doen?
Gelijkwaardige samenwerking
Het is van het grootste belang dat de ontwikkelaar ons als gelijkwaardige
samenwerkingspartner ziet, maar ook dat hij onze belangen en kernwaarden begrijpt en onderschrijft.
Netwerk in de stad en regio
Wij zien graag dat een partij al over relevante netwerken beschikt waarvan wij gebruik kunnen maken.
Maatschappelijke gedreven gebiedsontwikkeling in beeld
Benieuwd hoe Havensteder samen met bewoners werkt aan leefbare wijken? Lees het interview met Bart Kesselaar in Rotterdam Bouwt en Ontwikkelt over onze aanpak van gebiedsontwikkeling vanuit de society case. Lees het artikel op pagina 66-67.