Hedy van den Berk en Bas Jan van Bochove zijn respectievelijk bestuursvoorzitter en voorzitter van de Raad van Commissarissen van Havensteder. Zij vertellen over het samenspel van bestuur en toezicht binnen de organisatie. “Het grote verschil met vroeger is dat je nu meer in termen van dilemma’s praat.”
“De samenwerking tussen het bestuur en de Raad van Commissarissen is zonder meer intensief te noemen”, zegt Hedy. Zij benadrukt de impact die veranderende wet- en regelgeving ook binnen haar organisatie heeft gehad op governance-verhoudingen. “Voorheen was de verdeling, simpel gezegd: de bestuurder is verantwoordelijk voor het dagelijks reilen en zeilen en de commissarissen voor het interne toezicht. Een duidelijke scheidslijn. Toezichthouders hadden zes keer per jaar een vergadering en beoordeelden vooral op basis van jaarstukken en managementrapportages of we op koers lagen. Maar die tijd is definitief voorbij.”
Tegenwoordig is er aanzienlijk meer tussentijds contact. “Een belangrijke oorzaak is dat commissarissen veel meer aandacht hebben gekregen voor risico’s en meer denken vanuit legitimatie. Dat vraagt om een grotere en meer gedetailleerde betrokkenheid bij bepaalde dossiers. Het grootste verschil is misschien wel dat er nu veel meer in termen van dilemma’s wordt gepraat.”
Corporatiesector als koploper
Bas Jan prijst het vooruitstrevende karakter van de sector volkshuisvesting. “Er gebeurt zeker op het gebied van toezicht veel bij corporaties”, zegt hij. “Dat is in andere semipublieke sectoren minder het geval.” Toch ziet hij het samenwerkingsmodel tussen bestuur en toezicht zoals dat binnen Havensteder vorm heeft gekregen ook weer niet bij alle corporaties. “Ik denk dat we wel wat verder gaan dan gebruikelijk is.” De president-commissaris beaamt dat er veel meer dan voorheen wordt opgetrokken met het bestuur op belangrijke dossiers, maar benadrukt dat hij Hedy en haar collega’s niet voor de voeten loopt. “Samen optrekken betekent in ons geval dat wij als commissarissen actief meedenken met de bestuurder en waar nodig richting geven. Wij worden door Hedy met name meegenomen in de grote vraagstukken zoals duurzaamheid en betaalbaarheid.” Hedy vult aan: “Dat klopt, maar we bespreken niet alleen de algemeen-strategische thema’s. Zo breng ik de commissarissen ook op de hoogte als er een specifiek risicovol dossier speelt. Denk aan een procedure die we kunnen verliezen en de mogelijke gevolgen daarvan. Ook voor de commissarissen zelf trouwens. Ik ben me er altijd van bewust dat voor toezichthouders reputatieschade een reëel risico is.”
Geen one-tier
Ondanks een nauwe samenwerking tussen bestuur en commissarissen is er bij geen van beide behoefte aan een one-tier model. “We willen ook bij Havensteder governance-verhoudingen zoals die horen te zijn”, zegt Bas Jan. “Wij besturen niet, maar willen wel een raad van commissarissen zijn die de mogelijkheid krijgt om vooruit te kunnen denken. Dat betekent dicht op de bestuurder zitten, maar wel vanuit een eigen, autonome en objectieve rol.”
Hedy en Bas Jan werden over dit thema geïnterviewd door het blad Goed Bestuur & Toezicht.